Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi nedeniyle, adalete erişimin birçok ülkede mahkeme dışı çözüm yöntemleri ile sağlanmaya çalışılmıştır. Özellikle pandemi sürecinde artan kira uyuşmazlıkları, inşaat uyuşmazlıkları, özel eğitim sözleşmelerinden kaynaklı uyuşmazlıklar, tüketici uyuşmazlıkları gibi uyuşmazlıklarda büyük bir artış olması ile beraber “arabuluculuk kurumu” ülkemizde de daha fazla ilgi görmüştür.
Avrupa ve Amerika’da kırk yıla yakın bir süredir uygulanan arabuluculuk, ülkemizde 22.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile uygulanmaya başlanmıştır. 01.01.2018 tarihinden itibaren iş uyuşmazlıklarında, 01.01.2019 tarihinden itibaren de ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk dava şartı olarak kabul edilmiştir.
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nda arabuluculuk; sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması halinde çözüm önerisi de getirebilen, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin (arabulucu) katılımıyla ve ihtiyari olarak yürütülen uyuşmazlık çözüm yöntemidir, şeklinde tanımlanmıştır. Bu madde aynı zamanda arabulucuyu da tanımlamaktadır.
-Uyuşmazlığın tarafları arabuluculuk sürecinde eşit haklara sahiptir.
-Arabuluculuk sürecinde gizlilik esastır.
-Arabuluculuk faaliyetine katılan herkes bu gizliliğe uymakla yükümlüdür.
-Arabuluculuk faaliyeti sırasında ileri sürülen belgeler ve beyanlar mahkemelerde veya tahkim vs. gibi başkaca yerlerde delil olarak kullanılamaz.
Hukuki bir ihtilaf yaşayan taraflar, dava açmadan önce veya dava açıldıktan sonra dahi dostane bir çözüm yöntemi olan arabuluculuk yolu ile gizlilik ilkesinin verdiği rahatlıkla her şeyi konuşup müzakere edebilirler, mahkemede hakimin vermeyeceği bir karara dahi imza atabilirler. Arabuluculuk bir yargılama süreci olmadığından, haklı veya haksız tespiti yapılmayacak nihayetinde tarafların helalleşmesi de daha kolay olacaktır.
Arabuluculukta dava harcı, temyiz harcı, gider avansı, keşif, bilirkişi, tanık ve posta giderleri gibi masraflar, uzun yargılama ve karar bekleme süreleri yoktur. Taraflar, birkaç saatte dahi bağımsız ve tarafsız olan arabulucu ile birlikte mahkeme kararı hükmünde bir anlaşma belgesi düzenleyebilirler. Anlaşma belgesi, taraflar arasındaki anlaşmanın kapsamını düzenleyen ilam niteliğinde belgelerden olduğundan, bir mahkeme kararı gibi icra takibine konu edilebilir. Ayrıca taraflar arabuluculukta anlaştıkları konularda artık dava açamayacaktır. Bu durum da taraflara ayrı bir teminat sağlamaktadır.
Görüldüğü üzere “Kazan-Kazan” ilkesi üzerine kurulmuş ve esnek bir süreç olan arabuluculuk, içinde birçok avantajları da barındırmaktadır. Son tahlilde arabuluculuk oldukça masraflı, uzun ve sonucu öngörülemeyen dava sürecine nazaran daha ekonomik, kısa süreli ve sonucu öngörülebilen mahkeme dışı bir çözüm yöntemidir. Arabuluculuk asla bir yargılama değildir ve haklı veya haksız tespit yapılamaz. Arabuluculukta taraflar kendi hür iradeleriyle anlaştıkları için kazançlı çıkarlar. Haftaya yine bu köşeden iş uyuşmazlıklarında dava şartı ve ihtiyari arabuluculuk konusu ile devam edeceğiz.
Bu arada köşemden okurlarımdan gelen soruları da yanıtlamaya çalışacağım. Okurlarım, sorularını mahabadmirgur@diclearabuluculuk.com mailine gönderebilirler.
RSS
Twitter
Facebook
Youtube
Google+
Instagram
HERKESİN MARDİN İÇİN ‘UYGUN ADAY’ DEDİĞİ ABDULLAH ERİN...
Ey aday vatandaş senden ne istiyor?
YEŞİLÇAMIN EFSANE ADAMLARI: CÜNEYT ARKIN VE YILMAZ GÜNEY...
BAKARSIN BİR GECE ÇEKİP GİTMİŞİM...
IRKÇILIĞINIZDA BOĞULUN...
KEMALPAŞA TATLISI
Amedspor konferansı ve Amedspor tartışmaları bize ne anlatıyor?
ACEP BU YOLDA...
ÇİKOLATANIN KALP VE DAMAR HASTALIKLARI ÜZERİNE ETKİSİ…
DEM PARTİ VE AK PARTİ ARASINDA POLEMİK BÜYÜYOR…
KİME ÇALIŞAN GAZETECİLER?
TÜKETİCİ UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK (ÜCRETSİZ ARABULUCULUK)…
Aşk ve Yaşam Üzerine Aforizmalar